TÜRKÜLƏR
TÜRKÜLƏR
Axısqa türklərinin həyatında musiqi böyük yer tutur. Müxtəlif yerlərə səpələnmiş türklərin sevdiyi davulçu Mərdalı, zurnaçı Mehri, zurnaçı Əmirşah, davulçu Şahbaz, zurnaçı Şahmərdan, müğənnilərdən Müdir, Nurəddin, Mikayıl, Yunis, Zülfüqar, Lətif, Osman kimi ustadlar var. Axısqa elinin toylarında ən çox səslənən musiqi alətləri – saz, zurna, davul, tulum (tuluq), mey (ney), qaval (qara ney) və sairədir. Əfsuslar ki, son illərdə milli musiqidə əski cəhətlər, saflıq və özgürlük azalır. Buna görə də Faiq Məhəmmədoğlu Azqurlu, Yunis kimi istedadlı cavan sənətçilər türk folklor musiqisinin itməməsi və yabançılaşmaması üçün çalışırlar. «Adıgün», «Ümid» ansambllarının əməyini xüsusi qeyd etmək lazımdır.
Təkayaq, Üçayaq, Dizqırma, Qoçalı kimi halay-bar növləri, Topali, Əcərəxorumi, Tirilgə adlanan fərdi rəqslər də Axısqa elinin mədəni sərvətlərindəndir.
Vətəndən uzaqlarda Axısqa türklərinin ağrılı həyatını bəzəmiş, onlara həyan olmuş bəzi türküləri sizə təqdim edirik.
1. BƏN BİR TÜRKÜM
Bən bir türküm, adım-sanım ulidür,
Bənim içim həsrətinən dolidür,
Bənim yolum zəhmətlərin yolidür.
Nəqərat:
Ey insanlar, eylüklərə alışun,
Hər bir işə umudinən çalışun,
Umud yaşadur bizi, coşdurur qəlbimizi.
Bər bir türküm, sülhi-dostlux ararum,
Səvdügümün boynuna qol sararum,
Bən ki varım, el-günümə yararım.
Nəqərat.
Bən bir türküm, əkib-biçən əlim var,
Qüvvətim var, ədətim var, dilim var,
Hax yolunda həp çalışan elim var.
Nəqərat.
2. BƏNİ ŞAD ET VƏTƏNİM İÇİN
Gedə-gedə getməz oldi dizlərim,
Ağlamaxdan görməz oldi gözlərim,
Yabanciyim, gecməz oldi sözlərim.
Bəni şad et, şad et vətənim için.
Biz quş idux uçaridux havada,
Avçi vurdu düşürtdilər yuvadan,
Nə vaxt kurtulacavux bu bəladan?
Bəni şad et, şad et vətənim için.
Zalım fələk həsrət qoydi Vətənə,
Çox əlləşdim, yetəmədim mətləbə,
Bu dərdimi bən söyliyem kimlərə?
Bəni şad et, şad et vətənim için.
3. QƏRİB AĞLAR
Qürbət eldə başi gəlsə yastuğa
İşi nerədə olur qəribin,
Gələn olmaz, gedən olmaz yanına,
Axar gözlərinin yaşi qəribin.
Nəqərat:
Qərib çekər of ağlar,
Həm sızlar, həm ağlar,
Qəribin nəmli gözləri
Qaxar hər sabax ağlar.
Qərib nerə varsa qaradur yüzi,
Nəmlidür yaxasi, yaşlidur gözi
Aşkar edəməz, gizlidür sözi,
Bir yerə gəlincə başi qəribin.
Nəqərat.
Aşıq Qərib gözlərinnən yaş tökə,
Anam yox ki dizlərinə saç tökə,
Nişanlım yok, məzarıma taş tökə,
Bir çalidur məzar taşi qəribin.
Nəqərat.
4. AĞLASA, ANAM AĞLAR
Dərdə düşsəm, aci çəksəm,
Xasta olsam, inləsəm,
Bən dərdimə çarə bulsam,
Dəva nədür bilməsəm.
Nəqərat:
Ağlasa, anam ağlar,
Birisi yalan ağlar,
Sən ağlama anacıyım,
Səsin yürəgim dağlar.
Aşıq olsam, yola düşsəm,
Gecə-gündüz yol getsəm,
Qürbət eldə qərib qalsam,
Dəva nədür bilməsəm.
Nəqərat.
5. ÇƏVÜR YOLUMUZİ VƏTƏNƏ, ALLAH
Gündə işlədüğümiz bir litrə ayran,
Oni da bulsax, zanarux bayram,
Vallah, bu sözümdə heç yoxdur yalan,
Çəvür yolumuzi vətənə, allah!
Allahın əmri belə olacax,
Sağ olanlar vətənini görəcax,
Ölənlərin qəbri burda qalacax,
Çəvür yolumuzi vətənə, allah!
Ermənilər də geyər yəməni
Biri saz çaliyer, biri kəməni,
Bizi vətəndən qalduran - yoxdur imani,
Çəvür yolumuzi vətənə, allah!
6. QƏRİB MƏZARİ
Karalar geymişin, karadır kaşın,
Qüdrətdən çəkilmiş, yasdadur başın,
Bilməm baban ölmiş, yoxsa qardaşın,
Ahu gözlüm, nə dönərsin məzari?
Nəqərat:
Ana yox ki, yaxa yırta, yaş tökə,
Baci yox ki, dal gərdəna saç tökə.
Qardaş yox ki, məzarıni daş tikə,
Bir çalidür məzər daşi qəribin.
Karalar geyimişim, karadur kaşım,
Qüdrətdən çəkilib, yasdadur başım,
Nə babam ölmüşdür, nə də kardaşim,
Yar aşkına dolanurum məzari.
Nəqərat.
Çayir-çəmən dört yanini bürümiş,
Samyel vurmiş, yaprağini kurutmiş,
Yetdi yıl olmişsə, yengi çürümiş,
Ahu gözlüm, nə dönərsin məzari.
7. TÜRK MARŞI
Arş irəli, marş irəli,
Arş irəli, süngüm irəli,
Osmanlının türk əsgəri,
Alarıq düşməndən əsgi yerləri!
Nəqərat:
Buyruğunuz - əmruz ilə silahıma sarıldım.
Bən kövümdən, firovuni vurmax için ayrıldım.
Silah bənim namusumdur, çalikdəndür biləgim,
Gəndim toğri, qəlbim pakdur, poladdandur yürəgim.
Mislimanım, dinim haqdur, kitabımız bir Quran.
Peyğəmbərim Mühəmməddür, padişahım, bin yaşa.
Gözəl allah, türk oğluni dünya şahi yaratdın,
Təslim etdin bu sancaği, ay-yıldıza bağlatdın.
Anam bəni yetişdürdi, bu yerlərə yolladi,
Təslim etdi bu sancaği, allaha ismarladi.
Boş oturma, çalış dedi, xizmət eylə vətənə,
Södöm sənə halal olmaz. saldurmasan düşmənə.
Osmianlıyıq, hey qardaşlar, vətən bizim yurdumuz
Can verməkdür, çalışmaqdur vətən üçün borcumuz.
8. SULTAN ƏZİZ TÜRKÜSİ
Bəni taxtdan endirdülər,
Çift taxtaya bindirdülər.
Nəqərat:
Oyan, Sultan Əziz, oyan,
Şimdi qan ağliyer cahan.
Yeşil başli quş olaydım
Uçub taxtima konaydım,
Ölməzdən Yusufimi görəydim.
Nəqərat.
Qolumda xançar yarasi,
Bulunmaz dərdim çarasi,
Yusufim canlar parasi.
Nəqərat.
Qılıncımi vurdum daşa,
Daşi kəsdi başdan-başa,
Kor olasın, dəmir paşa.
Nəqərat.
Pəncərəsi asma pərdə,
Bən düşmüşəm yaman dərdə,
Yusufimi bilməm nerdə
Nəqərat.
Pəncərədən qar gəlЎiyer,
Dünya bənə dar gəliyer,
Yeşil daşdan qan gəliyer.
Nəqərat.
Səhər bəgim, sənə noldi,
Noldi isə, bənə oldi,
Saraya moskovalar doldi.
Nəqərat.
Ağ minara meydanında,
İp asılmış gördüm onda,
Çərkəz Hasan can verəndə.
Nəqərat.
Pəncərədən qan gəliyer,
Bən zənn etdim can gəliyer,
Pəncərədən baxdım gördüm,
Çərkəz Hasan can veriyer.
Yengi cami minarasi,
Yıxıldi cihan qalasi,
Sağ yanımdan qurşun degdi,
Sol yanım süngi yarasi.
Olurmi, bəglər, olurmi,
Övlad babayi vururmi,
Padişahın xainləri,
Bu cihan sizə qalurmi?
9.SƏNƏLƏR
Açıldı dəftərim ismim yazıldi,
Ərzrumun üstünə əsgər düzüldi,
Din kardaşlar getdi, məktub kəsildi.
Nəqərat:
Sənələr, sənələr, zalım sənələr,
Getsin də gəlməsin belə sənələr,
Nə xoşmiş məgər keçən sənələr.
Ərzurumun üstündə çift puvar axar,
Anam ağlar, bacım yollara baxar,
Küçük xanım duysa, saray yıxar.
Nəqərat.
Ərzurumun üstüni qar-duman basdi,
Anam da, babam da məktubi kəsdi,
Qavuşmağımız bizim məhşərə qaldi
Nəqərat.
Bir oda yapdurdum, bən turacağum,
Ruyada gördüm ki, vurulacağum,
Vədəm tamam olmiş, bən öləcağum.
Nəqərat.
Atıma binərim, atım yürüməz,
Geriyə dönərim, Vətən görünməz,
Bizə heç kimsədən imdad olunmaz.
Nəqarət.
Atıma binərim, konduram kaldi,
İpəkli poşimi yüzgərlər aldi,
Vətənə kavuşmax məhşərə kaldi.
Nəqərat.
10. ÇANAKKALA
Çanakkala içində aynali çarşi,
Ana bən gediyerim düşmana karşi,
Anam gözi yaşli, bacım talaşli.
Nəqərat:
Ox, gəncluğum ey vax,
Gəncluğuma yanmiyerim,
Nişanlım kaldi,
Ox, gəncluğum ey vax!
Çanakkala yolunda bir top atıldı,
Onun da şiddətindən ay-gün tutuldi,
Anamın-babamın beli büküldi.
Nəqərat.
Çanakkala içində sıra sögütlər,
Əsgərə gediyer baba yigitlər,
Yüzbaşi, binbaşi verür ögüdlər.
Nəqərat.
Çanakkala içində vurdilar bəni,
Ölməzdən qəbirə qoydular bəni,
Su yox torpağınan yudilər bəni.
Nəqərat.
11. İSTAMBULUN DÖRD BİR YANİ
İstambulun dört bir yani yeşil taş
Nə anam var, nə babam var, nə kardaş,
Şimdi gəldi də beş tüfəkli arkadaş.
Nəqərat:
Ay əsgərlux şimdi də bükdi belimi,
Yaşım on dörd, bən qəbul etməm ölümi,
Əvdə qoydum alli də pulli gəlini.
İstanbulun dörd bir yani mütəriz,
Mütərisdən telli də qurşun atarız,
Biz üç qardaş bir ordiya yetəriz.
Nəqərat.
İstanbulun dört bir yani iskala,
Nə aylux var, nə illux var əsgərə,
Səfərbərlux bizə verməz təzkirə.
Nəqərat.
12. YOL VER, BAŞİ DUMANLİ DAĞLAR
Yüskək minaradan atdım kəndimi,
Çox aradım, bulamadım fəndini,
Kırmızi güllərdən aldım bəyaz rəngimi,
Nəqərat:
Yol ver, yol ver başi dumanlı dağlar,
Əlliri koynunda bir gəlin ağlar.
Yüskək minaradan atdım bən bir taş,
Nə babam var, nə abam var, nə kardaş,
Yol ver şimdi bən də gedim, arkadaş.
Nəqərat.
13. ŞƏN DƏGÜL
Bülbül, nə ötərsin çuxurovada,
Eşin arar səni, bulmaz yuvada.
Gəndim qürbət eldə, kövlüm silada
Ötmə bülbül, ötmə, gövlüm şən dəgül.
Bülbül, nə ötərsin, bahar təzədür,
Mor mənəmşə, qızıl güli bəzədür,
Silada sövdügüm yolumi gözədür,
Ötmə bülbül, ötmə, gövlüm şən dəgül.
Bülbül nə ötərsin, bahar yetişdi,
Mor mənəmşə qızıl gülə qatışdi,
Silada səvdügüm yadıma düşdi,
Ötmə bülbül, ötmə, gövlüm şen dəgül.
Bülbül nə ötərsin bahar-yaz gəldi,
Bizim göllərə ördəginən qaz gəldi.
Silada səvdügim bəndən vaz gəldi.
Ötmə bülbül, ötmə, kövlüm şen dəgül.
Qədir mövləm qərincəsin qoruyur,
Gökdə şahin yavrusini doyurur,
Fələk beni səndən gözi yaşli ayırur,
Ötmə bülbül, ötmə, gövlüm şen dəgül.
Bülbülün yataği çali bucaği,
Yigitlər yataği, dilbər qucaği,
Bən öləndə sönər babam ocaği
Ötmə, bülbül, ötmə, gövlüm şen dəgül.
14. DURNAM
Durnamın kanadi sari
Bən ağlarım zari-zari,
Yütürmüşim nazli yari;
Durnam yara sələm söylə.
Durnam uçar düzüm-düzüm,
Boyni kanadınnan uzun,
Yara vardur bənim sözüm
Durnam yara sələm yöylə.
Durnam gedər naşa-naşa
Qanli dağlar aşa-aşa,
Həm qayına, həm qardaşa,
Durnam yara sələm söylə.
15. BÜLBÜLÜN GEYDUĞİ
Bülbülün geyduği sari
Bən ağlarım zari-zari,
Yütürmüşüm nazli yari,
Sən ağlama, bülbül, bən ağlarım.
Bülbülün geyduği yeşil,
Qırmızi gülə dolaşur,
Ağlamax bənə yaxışur,
Sən ağlama, bülbül, bən ağtlarım.
Bülbülün geyduği atlas,
Atlasa ignələr batmas,
O yar olsa, bəni atmaz,
Sən ağlama, bülbül, bən ağlarım.
16. SƏVDİM BİR VƏFASIZİ
Sevdim bir vəfasızi
Açdi qəlbimdə sızi,
Ölüm var, ayrılık yok,
Ayıramazlar bizi.
Nəqərat:
Gəl-gəl, qaçma, sevmişim,
Sana könül vərmişəm,
Sən benim kaderimsin,
Bən ruyamda görmüşüm.
Yüzün görənə kurban,
Saçın hörənə kurban,
Səndəki gözəlluği
Sənə verənə kurban.
Nəqərat.
17. KONYALİ
Hani bənim əlimdə dirhəm bibərim,
Alıb başım bu yerlərdən gedərim.
Nəqərat:
Yüri yavrum, yüri, Almasyarım, yüri,
Aldi getdi bəni də xuvardanın biri.
Hani bənim əlimdə dirhəm pırasam,
Mumlar yaxıb konyalımi arasam.
Nəqərat.
Hani bənim əlimdə dirhəm şəkərim,
Konyalımın dərdin bən hey çəkərim.
Nəqərat.
18. ZEYNƏBİM
Nəqərat:
Zeynəbim-Zeynəbim, şalli Zeynəbim,
Üç gövlər içində varmi Zeynəbim,
Bir gömlək içində öldi Zeynəbim,
Çiçəklar içində soldi Zeynəbim!
Zeynaba yapdurdum altunnan sini,
Üstünə yazdurdum Zeynəbi-ismi,
Nəqərat.
Zeynada yapdurdum altunnan qaşux
Üstünə yazdurdum Zeynəbi - aşux.
Nəqərat.
19. KÜL OLDUM
İki bülbül bir budağa qonarmi,
Bülbül qonan o budax da solarmi,
Hər keş yanduğuna belə yanarmi?
Nəqərat:
Eşit bülbül, bən o yardan ayruldum,
Od tutuban yana-yana kül oldum.
Necə oldi dağlar başi dumansız,
Bənə mərhəmət et, dinsiz-imansız,
Yarım buralardan kesər salamsız.
Nəqərat.
20. FİNCANIM
Fincani daşdan oyarlar,
İçinə mərcan qoyarlar,
Sən bir gəlmə, duyarlar,
Qız, genə doldur fincani,
Sən kimin canısın, cani.
Fincanın dibi düz olur,
Bir tənə badə az olur.
Sən bizə gəlmə, söz olur,
Qız, gənə doldur fincani,
Sən kimin canısın, cani.
21. AĞAC
Adıma ağac dedilər,
Türli meyvəmi yedilər,
Mühəmmətə beşik oldum,
Sufralara qaşux oldum,
Daha mənim nəyim qaldi?
Al bayrağa dirək oldum,
Furunlara kürək oldum,
Dəryalara gemi oldum,
Pətəklərə qoğa oldum,
Mislimana came oldum -
Daha mənim nəyim qaldi?
22. QADAX TÜRKÜSİ
İstakanım ağ olsun,
İçən dostlar sağ olsun.
Əski yarım ölüpdür,
Taza yarım sağ olsun.
Nəqərat:
Ağlama-ağlama qaragöz,
Bən sənininm şirin söz.
Dərya səndən kim keçdi,
Kim dolandi, kim keçdi,
Axıduram yaşımi,
Xayalından kim keçdi?
Nəqərat.
Dəryalar adələndi,
Saqilər badələndi,
İçdim dərdim az olsun,
Artdi ziyadələndi.
Nəqərat.
23. YOSMAM
Gediyerim gedalmam da, Yosmam,
Köpür salladi bəni, aman-aman,
Bu yavurun balasi da, Yosmam
İpsiz bağladi bəni.
Çox doldurma, içalmam, Yosmam,
Əlindəki fincannan.
Bən cəni çoxdan seviyorum, Yosmam,
Həp yürəkdən, həp candan,
Aman-aman, Yosmam.
24. TELQİRAFIN TELLƏRİ
Telqirafın tellərindən assınlar bəni,
Nazli da yarim yorğanına salsınlar bəni
Nəqərat:
Ol yanıma, sol yanıma, gəl otur yanıma,
Nazik de nazik qolçukların sarçi də boynuma.
Telqirafın tellərini arşinnamali,
Yar üstünə yar sevəni qurşunnamali.
Nəqərat.
Telqirafın tellərini oymalamali,
Yar üstünə yar sevəni oxlamalı.
Nəqərat.
25. KƏMƏRİM
Kəmərim yan, küpəm yan,
Əgil-əgil öpüm yar,
Uzaq yoldan gəlmisin,
Sərin sular səpim yar.
Kəmərimin taxtalari,
Sayarım bən haftalari,
Dedilər yarım gəliyer,
Qırarım bən taxtalari.
Kəmər ağır qaxmiyer,
Yar yüzümə baxmiyer
Yar üstünə yar sevmiş
Heç allahdan qorxmiyer.
Kəmərim şax-şax edər,
Yarım qürbətə gedər,
Yarım qürbətdən gələndə
Kəmər mücdəyə gedər.
26. XOROZUM
Xorozumi qaçurdilər,
Baca-baca uçurdilər,
Pirincliplavda büşürdilər,
Hani də bənim çil xorozum.
Nəqərat:
Bili-bili qah-qah
Küfəli xoruz,
Ax, qayib oldi, vax, bulamadım.
Xorozum da ətli idi,
Yiyacaği datli idi,
On beş qızdan qiymət idi.
Nəqərat.
Xorozumi satacağım,
Bir qız alıb yatacağım,
Döşəgimə salacağım.
Nəqərat.
Xorozumin beş pəncəsi,
Xanımların əgləncəsi,
Beş liradur bir gecəsi.
Nəqərat.
27. XƏBƏRİN VARMİ?
Sən ki gəlin oldun bizə,
Arsuzluği aldın yüzə,
Zibilin çıxmuşdi dizə,
Külündən xəbərin varmi?
Sən ki bizə gəlin oldun,
Qaburğasi qalin oldun,
Qaynanana zalım oldun,
Dilindən xəbərin varmi?
28. SEVGİM AYRILMAZ
Kətan gömlək geymiş, yaxa dizində,
Arzumanım qaldi ala gözündə,
Üç beşində, bir də üzündə
Bən o yardan ayrılsam, sevgim ayrılmaz.
Kətan kömlək geymiş, yaxasi nəzük,
Qoluna qondurmuş altın bilərzük,
Sevməyə qıymadım, getməyə yazux,
Bən o yardan ayrılsam, sevgim ayrılmaz.
29. İKİ BÜLBÜL
İki bülbül bir budağa qonarmi,
Bülbül qonan o budaq da solarmi?
Hər geş yanduğuna belə yanarmi?
Eşit, bülbül, bən o yardan ayrıldım.
Od tutuban yana-yana kül oldum.
Necə oldi dağlar başi dumansız,
Bənə mərhəmət et, dinsiz, imansız,
Yarım buralardan keçər salamsız.
Eşit bülbül, bən o yardan ayrıldım,
Od tutuban yana-yana kül oldum.
30. Əlvida günüdür.
Ana:
Anan ölsün, oğul, yaran çoxmidür?
Sən murad almadın, bu iş haxmidür?
Qara günündə qardaşın yoxmidür?
Yavri, bən səninçün yanar ağlarım
Oğul:
Anama deyin, gəlsin yanıma
Qaldursun başımi qoysun dizinə
Xocaya deyin kəfənim yetürsun özümə
Əlvida günidür, yanar ağlarım.
Ana:
Duman çöksün gözlərini bürüsün
Tətik tutan parmaxlari çürüsün
Dostların ağlasın, düşmənin gülsün,
Yavri, bən səninçün yanar yağlaram.
Oğul:
Zalım fələk nasıl qıydın cavan başımi
Yigirmidə dəvürdilər yaşımi
Bir sərəcəyə bindürdilər quri leşimi
Həsrət qiyamata qaldilər, yanar ağlarım,
Ana:
Məscid qalasına çəkimliş bədən
Anan qurban olsun o gözəl adan
Yasiya pərkəmi dinliyerim qayadan
Əlvida günidür, yanar ağlarım.
Oğul:
Götürsələr masalaya qoysalar
Canli libasımi, dərim soysalar
Bən vuruldum, qardaşlarım tuysalar
Anami çağırın, yanar ağlaram
31. TÜRKÜ
Oğlan:
Elə dön bəri-dön bəri yüzün görəyim,
Ala gözlərindən həsrətluğun alayım,
Bir amanatım var, sənə verəyim,
Varem qürbət eldə gezem bir zaman.
Qız:
Elə dönmərəm, oğlan, dönmərəm yüzümi örəsin,
Ala gözlərimdən həsrətluğun alasın,
Sən də bir qərib, nəyin var bənə verəsin,
Var, qəribim, sağluğinən gələsin.
Oğlan:
Elə dön bəri-dön bəri dinim-imanım,
Ala göz üstünə oldum qaşi-kamanım,
Yeddi ilə kesdux əhdi-amani,
Varem qürbət eldə gezem bir zaman.
Qız:
Elə pəncərədən baxdım yollar çamurdur,
Yar, sənin yürəgin daşdur, yoxsa dəmürdür,
Yeddi il deduğun xeyli ömürdür,
Var, qəribim, sağluğinən gələsin.
Oğlan:
Aşığ Qərib də söylər əzəli,
Güz olanda ağaclar tökər qəzəli,
Urum elində diyanda, yoxdur səndən gözəli,
Varem qürbət eldə gezem bir zaman.
Qız:
Qürbət eldür Qəriblərin yataği,
Aramazlar qürbət eldə yatani,
Qızıl gül yerinə basdım bağrıma qara tikani
Var, qəribim, sağluğinən gələsin.
32. CAMİ
Bismillaynan layini əzdilər,
Taşlarinı birar-birar tuvarina duzdilar.
Beş peyqambar adını qullasina yazdilar.
Nəqərat. Bizdən iraq oldu o gözəl cami,
Gözdən uzax duşdu o şirin cami.
Nə xoş idi bizim yerin yapraqi da meşasi,
Qiblaya qarşiydı dörd da köşəsi
Məgər az gunluq idi onun yaşası.
Nəqərat.
Cənnəta oxşardı onun yapisi
Sakkiz pəncərəydi onun həppisi
Bismiiaynan açilurdi qapisi.
Nəqərat.
Həftədə bir dəfə cuma olurdi.
Təmiz abdastla camaat da galurdi
Alimlardan vayz-nəsixat alurdi.
Nəqərat.
Vətəndan dərbədər oldux 44-cü sənədən,
Ayrı duşdux qardaşdan, ana-bacidan,
Dərdim çoxdur, tamam olmaz demadan,
İraq duşdux odalardan, obadan.
Nəqərat.
* * *
33. TÜRKÜ
Sabah namazi idi əzrum sazında,
Əvlə namazi qalsın düzündə,
İkindi namazi kojor başında,
Xıdırın atına bindim də gəldim.
Nəqərat:
Hoppala, yavrum-çiçəgim,
Sən doldur, bən içəgim,
Sənə basma yaxışmaz,
Qədifədən biçərim.
Axşam namazında endim xanama,
Exşin xancarini vurdum sinəmə,
Türli yaralarımi dəşdim də gəldim.
Nəqərat:
Hoppala, yavrum-çiçəgim,
Sən doldur, bən içəgim,
Sənə basma yaxışmaz,
Qədifədən biçərim.
34. ƏSMƏRİ QIZ
(Türkü)
Əsmər deduğum bir incə qızdur,
Babasi bezirgan, geyduği bezdur,
Bin manatlux kəmər belinə azdur,
Hayde-hayde, yandi canım, əsməri qız.
Əsməri qız gəzər sallanur,
Alma dəyib, al yanaxlar hallanur,
Hər öpdükcə pal taxılar yalanur.
Hayde-hayde, yandi canım, əsməri qız.
Toldur-toldur istikani təzələ,
Tağdaki gülün dönmüş xəzələ,
Öz əlinnən məni qoydun məzərə,
Hayde-hayde, yandi canım, əsməri qız.
35. TOY ÜSTÜNDƏ OXUNAN TÜRKÜ
Hekiya tamam olanda,
Məclis xitabi bulanda,
Buyurub toya gələndə
Yüz davar qurbanim ola.
Kurbanuğa kəsem oni,
Eyliyem toyi-dügüni,
Qırx çuvala qoyim uni,
Şəkər-halva nanim ola.
Nani yesin qoca-gənci,
Toy eylərəm bir inci,
Tamam ola put pirinci,
Yüz batman da yağim ola.
Yüz batman yağ yetər,
Toya arçi qazannari qoya,
Faxir-fuxara həp toya,
Aləmdə bir şanim ola.
Şanim yayilsin alama,
Sağduci gəlsin salama,
Katiblər alsin qalama,
Güvəgi bir yanim ola.
Bir yandan turular qibliya
Çərəz tökələr tablaya,
Tağılsın yoxsul abaya,
Beyla bir divanim ola.
Divanda tuplanur çox para,
Kimsa baxmaz simizara,
Güvəgi yetişsin yara,
Beyla bir əziz qonağım ola.
Qonax xanaya gələndə,
Buyux burub oturanda,
Namaz qılıb turanda
Der ki, dünya bənim ola.
Dünyada der azalam,
Titrar tökər xazalam,
Qabağa gələndə gözələm,
Bir qaşi kamanim ola.
Qaş kamanim gəlsin mana,
Qalmiş idim yana-yana,
Gəl sarilax cani-cana,
Təbib də luğmanim ola.
Luğmansin dərdimə şifa,
Aç köskün gəl insafa,
Gəl eyliyax sövqü-safa,
Limon-portakalim ola.
Limon-portakal koxanda,
Aşiğ aşiqinə baxanda,
Müşgü-ənbər koxanda,
Axtatan gəl söz etmə,
Tuvağ altinda göz etmə.
Əgər də gözəl xanimisan,
Əgər də gözəl canimisan.
36. BİR QIZIN MANİSİ
(türkü)
Birində gördüm birda gül
Qəpəsdə ötər bülbül.
Mən açılmamış bir təmiz gül.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
İkisinda gördüm ikkisini,
Savdum ancaq birisini,
Yürəgə almam ayrisini.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Uçunda gördüm uçuni,
Bilmadim bastim hayçini,
Mən də qızların laçıni.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Dördündə gördüm oyanda,
Sən o yanda, bən bu yanda,
Ceyran tək boynun buranda.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Beşinda gördüm beş yaşda,
Ufak kalağayim başta,
Qara kaşim, surmasiz gözüm yaşta.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Altida gördüm ahdini,
Sən bilmədin yar kadrini,
Qaşim qabağim kadrini.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Yedida gördüm yetilib,
Yeşil ifak kimi eşilib,
Qara gözlərim daşilib.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Sakizinda gördüm saharda,
Güllər açılur baharda,
Heç olmasa bax har kahrda,
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Doxuzunda gördüm tolub,
Avdan çixarsin tulanib,
Saçim belimdə sallanib,
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Onunda gördüm oturub,
İstəkan verem çay toldurub,
Gül rəngimi soldurub.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
Qal dedim, qalmadin,
Mən istədim, sən bilmədin,
Aşiğam, yazuğun qalmadin.
Yar, nayçün zar etdin məni,
Kimlara tərk etdin məni.
* * *
37. TÜRKÜ
Talladan gəl, talladan,
Tallalari maşallah,
Bizim əvdə gəlin yox,
Sən olursun, inşallah.
Ört başına bəyazi,
Versin sənə sərinlux.
Qız, nə zaman edəcan,
Bizim evdə gəlinlux.
Əlində süt güləgi,
Polat kimi biləgi,
Bu ayda qəbul olsun,
İkimizin diləgi.
38. TÜRKMƏNİY
Savuxdur bu yerlərin suyi içilməz,
Gözəlləri bir-birindən seçilməz,
Yari görməyincaz gövlüm açılmaz,
Xanım, nerdən aşar yoli yaylanın?
Bizim tağlar sizin tağdan ötədür,
Qohum dəgül, qardaş dəgül, atadur,
Uzax yerdə gözəl səvmax xətadur,
Xanım, nerdən aşar yoli yaylanın?
Seyran edib yaylalari gəzməli,
Qələm alıb qaş-kiprigin yazmali,
Qaşın xal-xal olmiş, gözün süzməli,
Xanım, nerdən aşar yoli yaylanın?
Güz olanda bağlar tökər ğəzəlin,
Yaylam, nerə getdi bənim gözəlim?
Eli gedib, verən qalan yaylalar,
Xanım, nerdən aşar yoli yaylanın?
Türkmən qızi qınalasın əlini,
Kəmərə qondurmuş incə belini,
Bən cəhilim, bilməm yəmən yoluni,
Xanım, nerdən aşar yoli yaylanın?