ASİF HACILI

Asif Abbas oğlu Hacılı
(Hacıyev)

== Həyatı ==

Asif Abbas oğlu Hacılı 3 aprel 1960-cı ildə
Borçalı mahalının Sarvan kəndində anadan olub.

Tiflis, Borçalı və Ahıska ədəbi-mədəni mühitinin
tədqiqatçısı, görkəmli ədəbiyyatşünas alim,
professor Abbas Hacıyevin oğludur

1977-ci ildə Bakı şəhər 246 saylı məktəbi,
1982-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin
filologiya fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib.
1982-1986-cı illərdə Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi
liseydə taqım komandiri işləyib, Bakı şəhər Xətai rayon
gənc müəllimlər şurasının sədri olub.
1986-cı ildən Mirzə Fətəli Axundov adına Azərbaycan
Pedaqoji Rus Dili və Ədəbiyyatı İnstitutunda
(indiki Bakı Slavyan Universiteti) müəllim
kimi fəaliyyətə başlayıb. Gənc alimlər şurasının,
Tələbə Elmi Cəmiyyətinin sədri olub. Rus ədəbiyyatı tarixi
kafedrasında müəllim, dosent, professor işləyib.
Ədəbiyyatşünaslığa giriş, ədəbiyyat nəzəriyyəsi,
Azərbaycan ədəbyyatı tarixi,poetika, ədəbiyyatşünasliğın
tarixi və metodologiyası fənlərindən mühazirələr və
xüsusi seminarlar aparır.1987-ci ildə namizədlik,
1998-ci ildə doktorluq dissertasiyalarını müdafiə edib.
Bakı Slavyan Universitetinin
tədris işləri üzrə prorektoru (2000-2014) və
rektoru (2014-2016) vəzifələrində çalışıb.

== Elmi fəaliyyəti ==

Asif Hacılı ədəbiyyat nəzəriyyəsi, türk folklorunun
poetikası, tarixi poetika, müasir ədəbiyyat, mifologiya
və folklorşünaslıq üzrə tədqiqatlar aparır,
tərcüməçiliklə məşğul olur, mətbuatda
ədəbi-tənqidi məqalələrlə çıxış edir.
Mifopoetik təfəkkürün fəlsəfi-estetik məsələlərinə, bayatıların struktur-semiotik təhlilinə, müasir Azərbaycan və rus ədəbiyyatına, mifologizm və folklorizm probleminə, Qurani-Kərimin rus ədəbiyyatında bədii-fəlsəfi dərkinə aid monoqrafiyaların müəllifidir. Türk epik ənənəsinin tarixi-poetik xüsusiyyətlərinə, milli şüurdakı etnopoetik konseptlərə, müasir ədəbi prosesə, avrasiyaçılığa dair məqalələri dərc olunmuşdur. Avrasiyaçılığa dair mətnlərin, XX əsr ədəbi manifestlərinin bir sıra nümunələrini
tərcümə etmişdir.
Elmi yaradıcılığında Borçalı və Axısqa türklərinin tarixi və mədəniyyətinin tədqiqi xüsusi yer tutur.
1980-ci illərinin ortalarından Ahıska türklərinin tarixi, mədəniyyəti və folklorunun öyrənlməsi, etnoqrafik və folklor materiallarının toplanması, tədqiqi və nəşri ilə məşğuldur. 1980-ci illərin axırlarından Ahıska türklərinə dair məqalə və kitabları dərc olunmağa başlayıb. "Gəl dönəlm o yerlərə, arkadaş" (1989) adlı məqaləsi və "Qəribəm bu vətəndə: Axısqa türklərinin etnik mədəniyyəti" (1992) adlı kitabı Ahıska türklərinin etnik mədəniyyətinə və tarixinə dair ümumən türkologiya elmində çap olunmuş ilk əsərlərdir.

Saatlı, Şirinbek kəndi, 1980-ci illərin ortaları,
folklor ekspedisiyasında, soldan:
Faiq Mamaxov, Cabir Xalidov, Asif Hacılı
və ahıskalı gənclər

Axısqa türklərinin mifologiyasına,
folkloruna, etnik tarix və etnoqrafiyasına həsr olunmuş
kitabları türkologiyanın bu sahəsinə aid ilk sanballı
əsərlər kimi yüksək qiymətləndirilmişdir.

Asif Hacılı və ahıskalıların öndər
ziyalılarından Seyfəddin Buntürk

Bu sahədə tədqiqatlarından və topladığı
folklor-etnoqrafik materiallarından ibarət məqalələri və
kitabları Azərbaycanda, Türkiyədə və başqa ölkələrdə
dərc olunub.Asif Hacılı Borçalı türk folklorunun
toplanması, tədqiqi və təbliğindəki xidmətlərinə görə
Borçalı İctimai Cəmiyyətinin Fəxri diplomu
ilə təltif olunub.

Asif Hacılı, İbrahim Burxanov və Kamal Beridze,
Bakı, 1990-cı illər

Əsərləri Rusiya, Türkiyə, Ukrayna, Bolqarıstan,
Özbəkistan, Tacikistan, Gürcüstan və b. yerlərdə
çap edilib. 200-ə qədər elmi əsərin, o cümlədən
monoqrafiyaların və dərs vəsaitlərinin müəllifidir.
50-dən çox monoqrafiya, elmi məcmuə, dərslik və s.
elmi redaktoru, məsləhətçisi, rəyçisidir. 30-a qədər
dissertasiya işinə opponentlik edib,
bir-neçə doktorantın elmi rəhbəridir.

Türkiyə, Antalya, Türk dövlət və
topluluqları qurultayında

Moskva, Kiyev, Ankara, İstanbul, Astana,
Daşkənd, Drezden, Aşqabad, Düşənbə,
Tbilisi, Minsk, Sankt-Peterburq, Varna və b. şəhərlərdə
beynəlxalq elmi konfranslarda iştirak edib.

Poshov əsilli görkəmli alim Yunis Zeyrek, Asif Hacılı
və gözəl şair, dəyərli dost mərhum Güləhməd Şahin
(Saatlı, Adıgün kəndi)

Miko teatrı və istedadlı müğənni
Mövlud Nurioğlu Bakıda qastrolda

Miko teatrının və Mövlud Nurioğlunun
Azerbaycandakı çıxışlarının afişası

Türk Dövlət və Cəmiyyətlərinin X və XI Dostluq, Qardaşlıq və Əməkdaşlıq Qurultaylarının iştirakçısı, XI Qurultayın "Beynəlxalq əlaqələr, Media və İnformasiya Texnologiyaları" komissiyasının katibi olmuşdur.

Görkəmli şair, Azərbaycan Yazarlar Birliyinin üzvü,
Əməkdar mədəniyyət işçisi Cabir Xalid və Asif Hacılı
BSU-da görüş zamanı

Ahıska Yazarlar birliyinin sədri Fəzli Əşrəfov və
Asif Hacılı BSU-da görüş zamanı

Ahıskalı müəllim, şair, Azərbaycan Yazarlar
Birliyinin üzvü Həmdi Eyvazov və Asif Hacılı
BSU-da görüş zamanı

Həmin qurultaylarda Borçalı və Axısqa türklərinin
problemləri, xüsusən, milli maarif və mədəniyyət, r
epatriasiya məsələləri üzrə məruzələr
etmiş, məruzələrin müddəaları
qurultayların qərarlarında əks olunmuşdur.

Borçalı türkləri - professor Şurəddin Məmmədli,
professor Asif Hacılı və Ahıska türkü -
professor Seyfəddin Buntürk
Bursada konfransda

Azərbaycanda Ahıska türklərinin Yazarlar Birliyi ilə sıx
əməkdaşlıq edir. Asif Hacılının təşəbbüsü və
görkəmli yazıçı Anarın dəstəyi ilə 2016-cı ildə
Ahıska türklərinin yazıçı və şairlərindən Cabir Xalid,
Nurəddin Sasıyev, Sabircan Cəlilov, Həmdi Eyvazov,
Təzəgül Cövdətova, Şimşək Şimşəkov
Azərbaycan Yazarlar Birliyinə üzv seçilmişlər.

Azərbaycan Yazarlar Birliyinin sədri Anar, Birliyin
katibi, mərhum Arif Əmrahoğlu və Asif Hacılı
Ahıska türklərinin mədəniyyətinə
həsr olunmuş televiziyza verilişində

Ahıskalı ziyalılarla, Bursa, konfrans, 2014, noyabr

"Borçalı" və "Qaraçöp" cəmiyyətlərinin idarə heyətinin
üzvü, I Uluslararası Ahıska türkləri qurultayının,
Ahısqa türkləri "Vətən" cəmiyyəti qurultaylarının
iştirakçısı olub. Azərbaycan və Türk Diaspor
Təşkilatları Rəhbərlərinin I Forumunun iştirakçısı,
Dünya Azərbaycanlıları Xartiyasını hazırlayan
işçi qrupunun üzvü olub.

Türkiyə, Gürsu, Ahıska sürgününə
abidənin açılışında 2014

Orta məktəblər və universitetlər üçün bir sıra proqram və dərsliklərin müəllifidir. Təlim rus dilində olan ümumtəhsil məktəbləri ücün "Ədəbiyyat" fənni üzrə kurrikulumun hazırlanması üzrə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi işçi qrupunun sədri, həmin məktəblərin 5-11-ci sinifləri üçün "Ədəbiyyat" fənni üzrə proqram və dərsliklərin hazırlanması üzrə Təhsil Nazirliyi müəlliflər qrupunun
rəhbəri və dərsliklər kompleksinin elmi redaktorudur.

Ahıska ziyalıları ilə BSU-da görüş, Bakı, 2016
Soldan: Fəzli Əşrəfov, Mirzə Misliyev,
Nürəddin Sasıyev, Asif Hacılı, Təzəgül Cəvdətova,
Cabir Xalid, Həmdi Eyvazov,
Kamal Beridze.

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elmi-metodik
Şurasının Azərbaycan dili və ədəbiyyatı böəlməsinin,
TN Fasiləsiz Təhsil üzrə Koordinasiya Şurasının
və Elmi-koordinasiya Şurasının üzvüdür.

Adıgün Türk Kolxoz-Sovxoz Teatrının
afişasının bu günə gəlib çatmış yeganə nüsxəsi
Prof.Dr. Abbas Hacıyevin arxivindən

"Adıgün kolxozçusu" qəzetinin
nadir nüsxəsi (1937-ci il 30 yanvar buraxılışı)
Prof.Dr.Abbas Hacıyevin arxivindən

"Sovet Gürcüstanı" qəzetinin 1944-cü il 7 iyun buraxılışı,
Ahıska sürgününə beş ay qalıb
Prof.Dr.Abbas Hacıyevin arxivindən

Respublikanın umumtəhsil məktəblərinin V-IX sinifləri ucun "Qiymətləndirmə Standartlarının təkmilləşdirilməsi" və "Umumi təhsil məktəblərində və ilk peşə-ixtisas təhsili muəssisələrində təhsilalanların qiymətləndirilməsi və yekun dovlət attestasiyasının aparılması Qaydaları" əsasında fənn muəllimləri uçun muvafiq təlimatların hazırlanması üzrə təlim rus dilində olan umumtəhsil məktəbləri uçun "Ədəbiyyat" fənni üzrə işçi
qrupunun sədridir.
Naxçıvan Dövlət Universiteti üzrə və
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji
Universiteti üzrə (müəyyən fənlər üzrə)
Təhsil Nazirliyi attestasiya və akkreditasiya
komissiyalarının sədri olub.

Sağdan: Gürcüstanda türk mədəniyyətinin görkəmli
tədqiqatçısı prof.Şurəddin Məmmədli,
Ahıska Dövlət Universitetinin rektoru
prof. Merab Beridze, Asif Hacılı və türkoloq,
Ahıska Dövlət Universitetinin professoru Roin Kavrelişvili
Ahıskalıların 1944-cü il sürgününün 70 illiyinə dair
konfransda (Bursa, 2014, noyabr)

Rus dilinə dəstək Beynəlxalq Pedaqoji Cəmiyyətinin (Moskva) təsisçilərindən biridir. Bu cəmiyyətin Koordinasiya və Ekspert-konsultativ şuralarının üzvüdür
(2004-cü ildən). 2006-cı ildən Moskva
Humanitar Pedaqoji İnstitututnun fəxri professorudur.

Ahıska türklərinin sürgününə aid tədqiqat müəllifi,
Rusiyanın həqiqi dövlət müşaviri
Nikolay Fyodoroviç Buqay
(Николай Федорович Бугай) və prof.Asif Hacılı
(Bursa, 2014, noyabr)

AMEA Folklor İnstitutu elmi-nəzəri seminarın sədri, AMEA-nın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu nəzdində və BSU nəzdində dissertasiya şuralarının üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası Filologiya üzrə Ekspert Şurasının üzvü (2007-2011) olub. Bakı Slavyan Universiteti nəzdində elmlər doktoru və fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün təqdim olunan dissertasiyaların müdafiəsini keçirən
D.02.071 Dissertasiya Şurasının sədri olub (2011-2016).
AMEA Folklor İnstitutu nəzdində Folklorşünaslıq üzrə
problem şuranın üzvüdür.
Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin Elmi-Redaksiya Şurasının üzvüdür.
Qafqaz Universitetləri Birliyinin Bilim Kurulunun
üzvüdür (Türkiyə).
"Литературный Азербайджан", "Qarapapaqlar"
(Gürcüstan), "Rus dili və ədəbiyyatı Azərbaycanda",
"Вестник МГЛУ" (Москва) jurnallarının, "Filoloqun
kitabxanası" seriyasının, "Humanitar elmlərin
öyrənilməsinin aktual problemləri", "Elm və cəmiyyət"
məcmuələrinin redaksiya heyətlərinin,
Yakov Qoqebaşvili adına Milli Pedaqoji
Elmlər İnstitutunun "SAZRİSİ" ("Fikir") Elmi əsərlərinin
(Tbilisi) Elmi-konsultativ Şurasının, "Научный диалог"
(Rusiya, Yekaterinburq) jurnalının redaksiya şurasının
üzvü olub və ya üzvüdür, Avrasya Uluslar Arasi
Araştirmalar Dergisinin (Türkiyə) Dış Temsilçisidir.
Azərbaycan Tərcümə Mərkəzi Elmi-bədii
Şurasının üzvüdür.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.

QEYD: ahiskavatan.tr.gg sitesi Prof.Dr.Asif Hacılının (Asif Abbas oğlu Hacıyev) 2009-cu ildə İstanbulda nəşr olunmuş "Ahıska türkləri: Vətən bilgisi" adlı 584 səhifəlik kitabı əsasında yaradılmışdır. Bu kitab Ahıska türklərinin tarixini, etnik mədəniyyətini, tarixi coğrafyasını və coğrafi təsəvvürlərini, xalq sənətinə, folklor və ədəbiyyatına aid müəllifin və digər toplayıcıların topladığı materialları əhatə edən zəngin və yeganə mənbədir. Asif Hacılının hələ 1980-ci illərin ortalarından topladığı materiallar, arxiv sənədləri, digər qaynaqlar əsasında yazdığı bu kitab Ahıska türklərinin etnik kimliyi, tarixi, mədəniyyəti, vətən mücadiləsi haqqında geniş təsəvvür yaradır. Sitede Asif Hacılının Ahıska türklərinə aid digər kitabları və məqalələri, onun əsərləri haqqında dərc olunmuş rəylər, fotolar, eləcə də professor Abbas Hacıyevin Adıgün türk teatrı haqqında məqaləsi və digər materiallar daxil edilmişdir.

== Asif Hacılının kitabları ==

LİNK: Epik ənənə və müasir bədii nəsr. Bakı: 1984

LİNK: Qəribəm bu vətəndə.
Axısqa türklərinin etnik mədəniyyəti. Bakı: 1992

LİNK: Мифологизм и фольклоризм
современной прозы. Б., 1993

LİNK: Поэтика современной прозы.
Вопросы мифологического и
фольклорного генезиса. Б., 1997

LİNK: Теория литературы. Учебное пособие.
Баку, 1997 (соавтор)

LİNK: Axısqa türk folkloru. B., 1998

LİNK: Bayatı poetikası. B., 2000

LİNK: Ahıska türk folkloru. Ankara, 2001

LİNK: Mifopoetik təfəkkür fəlsəfəsi. B., 2002

Русская проза. Вторая половина XX века.
Опыт мифопоэтического толкования. Б. , 2003

Литература. Учебник для 8 класса
азербайджанских школ с русским
языком обучения. Б., 2006

Литература. Учебник для 9 класса
азербайджанских школ с русским
языком обучения. Б., 2007

Qurani Kərim rus ədəbiyyatında. B., 2009

Axısqa türkləri: Vətən bilgisi. İstanbul, 2009

Kamal Abdulla: seçimin morfologiyası. B., 2010

Ədəbiyyatşünaslığın tarixi və metodologiyası. B., 2011

История и методология литерптуроведения. Б., 2011

Rus Edebiyatında Kur'an-ı Kerim. İstanbul, Doğu Kütüphanesi, 2012

Сетература: история, типология и поэтика русской
сетевой литературы. Баку, 2012

Типология русской прозы рубежа ХХ и ХХI веков.
Баку, 2012

Ahıskalı Aşıq Molla Məhəmməd Səfili.
Bakı, 2014

Ahıska türkləri: inanc dünyası.
Bakı, 2014